Gaziantep, tarih boyunca yoğun ticaret, zanaatkarlık ve kültürel zenginlik ile tanınmış bir şehir olmuştur. Ancak, bu tarihsel zenginlik bugün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Gaziantep’in asırlık meslekleri, göz ardı edilen bazı zanaatları ve ustalarıyla birlikte yavaş yavaş silinmeye yüz tutmuş durumda. Farklı meslek gruplarındaki zanaatkarlar, büyük bir titizlikle sürdürdükleri bu geleneksel mesleklerini korumak için savaşıyorlar. Bu yazımızda, Gaziantep’in köklü kültürel mirasından bahsedecek, yok olma tehlikesiyle karşılaşan meslekleri ve bu mesleklerin geleceğini ele alacağız.
Gelişen teknoloji ve modernleşme, birçok alanda olduğu gibi mesleklerde de büyük bir dönüşümü beraberinde getirdi. Özellikle genç nesillerin geleneksel mesleklere yönelmeyişi, asırlık zanaatların yok olmasını hızlandırdı. Gaziantep’in en ünlü zanaatlarından biri olan baklava imalatı, geçmişten günümüze geleneksel yöntemlerle yapılırken, artık fabrikalar ve endüstriyel üretim bu geleneği tehdit eder hale geldi. El işçiliği ile üretilen baklavaların yerini, seri üretimin getirdiği önceden paketlenmiş ürünler alıyor.
Diğer yandan, dondurma ustalığı da benzer bir tehlikeyle karşı karşıya. Gaziantep dondurması, kendine has kıvamı ve lezzetiyle biliniyor; ancak son yıllarda, bu lezzetin sırlarını öğrenmek isteyen bazı kişiler, modern teknikleri kullanarak benzeri ürünler üretmeye başladılar. Geleneksel yöntemlerle yapılmayan bu ürünler, her ne kadar kısa vadede satışları artırsa da, Gaziantep'in kültürel mirasını ve zanaatkarlarını yok etmekte. Gaziantep dışında üretilen benzer ürünler, şehirdeki dondurma ustalarının işlerini tehlikeye atıyor.
Buna karşın, Gaziantep’in zanaatkarları ve ustaları yok olma tehlikesine karşı direnç gösteriyor. Kültürel miraslarını ve mesleklerini korumak için çeşitli projeler ve etkinlikler düzenleniyor. Yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, bu asırlık meslekleri yaşatmak için çeşitli girişimlerde bulunuyor. Eğitim programları, atölye çalışmaları ve fuarlar düzenlenerek genç nesillerin zanaatlarla tanıştırılması hedefleniyor. Üst düzey ustaların verdiği eğitimler, geleneksel baklava yapımından, dondurma imalatına kadar birçok alanda yeni nesle aktarılıyor. Bu eğitimler, sadece meslek öğrenmekle kalmayıp, Gaziantep’in kültürel kimliğini de yaşatmayı amaçlamaktadır.
Son olarak, Gaziantep’in yerel halkının bu zanaatlara sahip çıkması da büyük önem taşıyor. Yerel halk, özellikle geleneksel ürünleri tercih ettiklerinde, hem o ürünlerin kalitesini desteklemiş oluyor, hem de zanaatkarların emeğine sahip çıkmış oluyordur. Yavaş yavaş bu konuda farkındalık artmaya başlasa da, toplumsal bir dönüşüm için zamana ihtiyaç var. Gaziantep’in köklü mesleklerinin yok olmaması, bu geleneklerin korunarak yeni nesillere aktarılmasına bağlıdır. Gaziantep’in kültürel zenginliğinin bir parçası olan bu mesleklerin yaşatılması adına, daha fazla ses çıkarılması ve duyarlı olunması gerektiği aşikar.
Gelecek nesillerin, bu eşsiz mirası tanıyabilmeleri ve yaşatabilmeleri için, hem zanaatkarların bu işlere olan tutkularını koruması, hem de toplumsal farkındalık oluşturulması gerekiyor. Gaziantep’in kültürel mirası, tüm Türkiye’nin zenginliklerinden birisidir ve bu zenginliğin korunması, ileriki nesillerin de bu değerlere sahip çıkmasını sağlayacaktır. Gaziantep’in asırlık meslekleri, sadece bir meslek değil, aynı zamanda bu toprakların tarihini ve kültürünü yansıtan unsurlardır. Yani, Gaziantep’in zanaatları ve ustaları, sadece ekonomik bir değer değil, aynı zamanda insana dair bir mirasın da taşıyıcısıdır.